توسعه همکاریهای غیر دولتی وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی

جمعه ۲۷ فروردین ۱۴۰۰

EN

جدیدترین گزارشهای تخصصی مطالعات رفاه اجتماعی

گزارش شماره 75. مقایسه تطبیقی ایران با کشورهای منطقه . 4. شاخص های رفاهی
در نتیجۀ تغییرات اجتماعی و معرفتی که از دهه 1970 به بعد در جهان رخ داد، تحول مهمی در گفتمان رفاه اجتماعی صورت گرفت؛ زیرا نظریه های توسعه اقتصادمحور با چالشهای اجتماعی و فرهنگی مواجه شدند. در پی این تحول مفهومی، سنجش رفاه اجتماعی از حالت تک بعدی خارج شد و اینگونه مطرح شد که متغیرهایی نظیر درآمد سرانه، تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد اقتصادی و... به تنهایی نمیتوانند نشان دهنده رفاه اجتماعی باشند. به همین دلیل، شاخصهای ترکیبی و کیفی رفاه اجتماعی را مؤسسه های بین المللی و پژوهشگران برجسته مطرح و معرفی کردند که با استقبال محافل علمی نیز مواجه شد. طرح شاخصهای چندبعدی نظیر کیفیت زندگی، کامیابی لگاتوم، پیشرفت اجتماعی، توسعه کودک، توسعه انسانی و... نیز همگی مؤید تغییرات حاصلشده در گفتمان رفاه اجتماعی هستند که به طور مرتب وضعیت کشورها را رصد و ارزیابی میکنند. این شاخصها به دلیل برخورداری از نگاهی جامع در ارزیابی کشورها، میتوانند به سیاستگذاران و برنامه ریزان اجتماعی کمک کنند تا مسائل کشورشان را به صورت وسیع ارزیابی کنند و در راستای بهبود وضعیت پیش رو، برنامه ریزی نمایند.
گزارش شماره 74. بررسی وضعیت فقر انرژی، ناکارایی در تخصیص منابع و عوامل اثرگذار
فقر، با توجه به پیامدهای نامطلوبی که به دنبال دارد، در کانون تمرکز مطالعات تجربی قرار گرفته است و پژوهشگران از زوایای مختلف آن را بررسی کرده اند. اندازه گیری فقر و عوامل اثرگذار بر آن، از جمله مسئله تعارض منافع، از مهمترین این موضوعات محسوب میشود. در این میان، اندازه گیری فقر انرژی که یکی از مؤلفه های اصلی اندازه گیری معیار فقر چندبعدی است، با تمام اهمیتی که دارد، کمتر به آن توجه شده است. یکی از دلایل بسیار مهم بررسی نکردن فقر انرژی در ایران، پایین بودن قیمت نسبی انرژی به دلیل یارانه های همیشگی این حوزه است. در هر حال، بررسی وضعیت فقر انرژی و تبیین عوامل اثرگذار بر آن حائز اهمیت است، زیرا اجرای طرحهایی از قبیل افزایش قیمت بنزین (در آبان 1398) یا سایر حاملهای انرژی میتواند آثار تورمی شدیدی برای دهکهای پایین درآمدی داشته باشد و به فقر انرژی منجر شود. در این گزارش، پس از شناسایی شاخصها و اندازه گیری فقر انرژی، با استفاده از تحقیقات انجام شده در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، مصادیق ناکارایی در صنعت انرژی کشور (عمدتاً صنعت برق) بررسی شده است.
گزارش شماره 72. مقایسه تطبیقی ایران با کشورهای منطقه 3. شاخص های آموزشی
با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ موضوع عدالت در کنار تربیت دینی ـ انقلابی، مهمترین گفتمان مسئولان آموزش و پرورش کشور شد. هدفهای تربیتی سند چشمانداز بیست سالۀ کشور که برگرفته از اهداف آرمانی نظام مقدس جمهوری اسلامی است، اهداف متعالی و بزرگی است که تحقق آنها مستلزم آمادگی و توانمندیهای خاصی است. با توجه به اینکه جامعۀ ایرانی در سند چشم انداز بیست ساله، جامعه ای متکی بر سرمایۀ انسانی تعریف شده است و از آنجا که آموزش و پرورش با تربیت نیرو در دورۀ عمومی، بیشترین نقش و سهم را در تولید سرمایۀ انسانی بر عهده دارد، حصول و دستیابی به اهداف ارزشمند سند چشم انداز بیست ساله، از گذرگاه آموزش و پرورشی توانمند، پویا و بالنده عبور میکند. آموزش و پرورش در کشور ما به عنوان نهادی رسمی که عهده دار تربیت و تأمین نیروی انسانیِ جامعۀ اسلامی و انتقال فرهنگی غنی، ملی و اسلامی به نسلهای بعدی است، جایگاهی مهم و حساس و فعالیتی فراگیر دارد.
گزارش شماره 71. مقایسه تطبیقی ایران با کشورهای منطقه 2. شاخص های بهداشتی
سلامت عمومی، در واقع، دانش و هنر پیشگیری از بیماری، حفظ و ارتقای تندرستی و توانمندی انسان به شمار میرود که به توسعه اجتماعی می انجامد و به نوعی سلامت فرد و جامعه را تضمین میکند. از این رو رسالت و وظیفه اصلی بهداشت عمومی، استقرار تندرستی جامع، فراگیر و باکیفیت برای تمام افراد است. در منشور سازمان بهداشت جهانی، برخورداری از بالاترین استانداردهای سلامتی، یکی از حقوق بنیادین هر انسان، بدون توجه به تفاوتهای نژادی، مذهبی، اعتقاد سیاسی و وضعیت اقتصادی یا اجتماعی ذکر شده است. از اوایل دهه 1990 که مفهوم «توسعه انسانی» به عنوان یکی از ملاکهای ارزیابی توسعه یافتگی مطرح شد، بهبود سلامت و بهداشت جامعه یکی از ارکان اساسی این توسعه به شمار آمد و وضعیت بهداشتی و درمانی هر کشوری در زمره شاخصها و ارکان توسعه یافتگی قرار گرفت. همچنین، در شاخصهای برنامه توسعه سازمان ملل، از مؤلفه سلامتی (امنیت بهداشتی) به عنوان یکی از وجوه اصلی ارزیابی ماهیت سیاستهای اجرایی و برنامه ریزی و همچنین یکی از ابزارهای سنجش جایگاه کشورها در روند توسعه و پیشرفت بحث شده است.
گزارش مقایسه تطبیقی ایران با کشورهای منطقه 1. شاخص های اقتصادی
شاخصهای کلان اقتصادی، تصویری کلی از وضعیت اقتصادی هر کشور را به نمایش میگذارد که برخی از مهمترین آنها شامل نرخ تورم، نرخ بیکاری، سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و نسبت صادرات کالاها و خدمات از تولید ناخالص داخلی می باشد. این شاخصها به دلیل اهمیتی که دارا میباشند و میتوانند بر سایر شاخصها نیز اثرگذار باشند، از اولویت بیشتری برخوردار میباشند. به عبارت دیگر، زمانی که کشورها در هر یک از این شاخصها دچار مشکلات جدی باشند، انتظار بهبود در شاخصهایی نظیر آموزش و بهداشت دور از انتظار است، چرا که این شاخصها در حکم زیربنای سایر شاخصها در نظر گرفته میشوند و اثرات آنها می تواند به سایر حوزه ها منتقل شود. آمارهای ارائه شده در این گزارش، نشان دهنده عملکرد اقتصادی ضعیف ایران نسبت به کشورهای منطقه می باشد که مهمترین دلیل آن، اعمال تحریمهای شدید غرب علیه ایران، افزایش نرخ ارز، افزایش نرخ تورم و ایجاد فشار اقتصادی مضاعف بر روی اقشار ضعیف جامعه بود.
گزارش نظام حمایت و رفاه اجتماعی در ایران
از دیرباز تاکنون، برای نیل به هدفهای والای انسانی و اجتماعی، نظام تأمین اجتماعی در کشورهای مختلف شکل گرفته است. گرچه این نظامها از لحاظ مقررات و دامنه شمول تفاوتهایی با هم دارند، اما از نظر ساختار و کارکرد کلی تا حد بسیار زیادی به یکدیگر شبیه هستند. نظام رفاه و تأمین اجتماعی، به منزله ابزار استقرار امنیت و عدالت اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان، جایگاهی ویژه دارد.در کشور ایران با تصویب قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، گام مهمی در راستای نهادینه سازی حمایت اجتماعی و یکپارچه سازی فعالیتهای مرتبط با رفاه اجتماعی برداشته شد و تصویب این قانون را میتوان به عنوان نقطه عطفی در نظر گرفت که نگرش به این حوزه را متحول نمود و متناسب با آن ساختارهای خاصی را پدید آورد که مهمترین آنها تاسیس وزارت رفاه و تامین اجتماعی و یکی از ارکان مهم این نظام جامع، تشکیل شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی بود.

آرشیو گزارشهای تخصصی حوزه رفاه اجتماعی

گزارشهای تخصصی مطالعات رفاه اجتماعی

شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی، بر اساس ماده 13 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی به منظور هماهنگی سیاست‌های‌اجتماعی در حوزه‌های اشتغال، آموزش و پرورش، تربیت بدنی، مسکن، بهداشت و‌درمان و سایر بخش‌های مرتبط با حوزه تأمین اجتماعی ‌به ریاست رئیس جمهور و دبیری وزیر رفاه و تأمین اجتماعی تشکیل شده است. دبیرخانه‌شورا در وزارت رفاه و تأمین اجتماعی مستقر می‌باشد و تصمیمات شورای عالی با‌تصویب وزرای عضو شورای مزبور و تأیید رئیس جمهور، مناط اعتبار خواهد بود.

اطلاعات بیشتر تیتر شورای عالی

تیتر شورای عالی

منابع و دوره های آموزشی

tut

دوره آموزشی انطباق مداوم مسئله محور (pdia) توسط معاونت رفاه اجتماعی با همکاری جهاد دانشگاهی برای همکاران معاونت رفاه اجتماعی (80نفر) در اردیبهشت و مهر ماه سال 1399 برگزار گردید. همچنین دوره مذکور برای همکاران امور اجتماعی استانها (280نفر) در دی ماه سالجاری برگزار خواهد شد.

مطالب بیشتر در مورد این دوره آموزشی را در سایت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه بیابید

لینکهای مرتبط

سازمان تامین اجتماعی

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

مجلس شورای اسلامی

بنیاد

کمیته امداد امام خمینی

پایگاه دانش فقر پژوهی

مرکز توانمند سازی حاکمیت و جامعه